وابسته های وابسته درس 8 و 9 فارسی دوازدهم
عبارتند از:
1- ممیّز: معمولاً! برای شمارشِ تعداد یا اندازه و وزن موصوف میان عدد ومعدود ( صفت شمارشی وموصوف آن ) اسمی می آید
که وابسته ی عدد است وممیّز نام دارد .
ممیّز با عدد همراه خود یک جا وابسته ی هسته است . مانند پنج فروند هواپیما /هفت فرسخ راه /دو تخته فرش/ دو دست لباس
نکته : ممیّز همیشه وابسته ی صفت شمارشی نیست ؛
گاهی وابسته ی صفت های مبهم یا پرسشی می شود .مانند: چند کیلو پسته
2- صفت ِ صفت : هرگاه دوصفت دنبال هم بیایند وصفت دوم شدّت وضعف صفت اوّل را بیان کند صفت دوم را « وابسته ی وابسته » و« صفت صفت » می گویند .
نکته : 1- صفت صفت را نباید با تعداد صفت برای موصوف اشتباه گرفت
مانند : مرد خوش لباس قد بلند
نکته : 2 صفت صفت اغلب در باره ی رنگ ها به کار می رود
. به ندرت صفاتی مانند : « واقعی، حقیقی ، ظاهری و... در توصیف صفات دیگر به کار می روند مانند: انسان موفّق واقعی
مثال:پیراهن آبی روشن /
3-مضاف الیه مضاف الیه :
هرگاه بیش از یک اسم یا ضمیر بعد از هسته بیایند فقط اسم یا ضمیر اوّل وابسته ی پسین وازنوع مضاف الیه است
سایر اسم ها یا ضمایر پس از آن همه وابسته ی وابسته واز نوع مضاف الیه مضاف الیه هستند
مانند: کوه های بلند سربه فلک کشیده ی شمال ایران زمین/ زنگ مدرسة ما / کتاب تاریخ ایران / محوطة میدان شهر
( کوه : هسته ) ، ( بلند : صفت بیانی) ،( سربه فلک کشیده : صفت بیانی ) ،( شمال : مضاف الیه ) ، (ایران زمین: مضاف الیه مضاف الیه )
4- قید صفت :مانند دانش آموز فوق العاده زیرک که « فوق العاده» قید « زیرک» که صفت است ، می باشد .
مثال دیگر:هوای نسبتا خوب / دوست بسیار مهربان من /
5-صفت مضاف الیه : مضاف الیه می تواند هر یک از صفات پیشین یا پسین را بپذیرد
؛ بنابراین صفتِ مضاف الیه هم نوع پیشین دارد وهم نوع پسین .مانند: سخنان گهربار این دوست قدیمی من
( این : صفت مضاف الیه برای دوست و وابسته ی پیشین ) ، ( قدیمی : صفت مضاف الیه برای دوست و وابسته ی پسین ) ، ( من : مضاف الیه مضاف الیه )
مثال دیگر:کتاب پسر بزرگتر / کتاب این پسر / دانش آموز پایة دوازدهم / اسیر این جهان / یاد آوری خاطرة دلپذیر / نکته : برای درک وابستگی کلمات در گروه ، این نکته را فراموش نکنید کهوابسته های پیشین غالبا وابسته ی اوّلین اسم پس از خود هستند و وابسته های پسین ، وابسته ی اوّلین اسم پیش از خود ؛ بنابراین نباید توقّع داشته باشید ، همه ی کلمات ، وابسته ی هسته باشند .
شادبودن هنراست،شادکردن هنری والاتر/گربه شادی تو،دلهای دگرباشد شاد،